Τί είναι η Κρίση Πανικού; Συμπτώματα, Αίτια και Τρόποι Αντιμετώπισης
Τι είναι οι κρίσεις πανικού;
Μια κρίση πανικού εμφανίζεται ξαφνικά και συνοδεύεται από έντονο φόβο, άγχος και σωματικά συμπτώματα. Οι περισσότεροι άνθρωποι που τη βιώνουν, νιώθουν ότι χάνουν τον έλεγχο ή ότι παθαίνουν καρδιακή προσβολή. Παρόλο που είναι τρομακτική, η κρίση πανικού δεν απειλεί τη ζωή.
Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα;
Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού, μπορεί να νιώσεις:
-
Ταχυκαρδία ή δυνατό χτύπο της καρδιάς
-
Δύσπνοια ή αίσθηση ότι πνίγεσαι
-
Ζάλη ή σκοτοδίνη
-
Εφίδρωση και ρίγος
-
Τρέμουλο
-
Μούδιασμα σε χέρια και πόδια
-
Αποπροσωποποίηση (σαν να μην είσαι πραγματικά εκεί)
-
Φόβο ότι θα πεθάνεις ή ότι τρελαίνεσαι
Τα συμπτώματα κορυφώνονται μέσα σε λίγα λεπτά και συνήθως υποχωρούν μετά από 20–30 λεπτά.
Ποιες αιτίες προκαλούν κρίσεις πανικού;
Δεν υπάρχει μία μόνο αιτία. Συνήθως, ο οργανισμός αντιδρά σε έντονο ψυχολογικό ή σωματικό στρες. Οι πιο συχνές αιτίες περιλαμβάνουν:
-
Χρόνιο άγχος
-
Γενετική προδιάθεση
-
Τραυματικές εμπειρίες
-
Ορμονικές ή νευροχημικές διαταραχές
-
Υπερκατανάλωση καφεΐνης ή αλκοόλ
-
Απότομη διακοπή φαρμακευτικής αγωγής
Τι είναι η διαταραχή πανικού;
Όταν οι κρίσεις συμβαίνουν επαναλαμβανόμενα και ο φόβος για την επόμενη γίνεται μέρος της καθημερινότητας, τότε μιλάμε για διαταραχή πανικού. Η κατάσταση αυτή επηρεάζει τη λειτουργικότητα του ατόμου και απαιτεί θεραπευτική παρέμβαση.
Πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τις κρίσεις πανικού;
Η διαχείριση απαιτεί στρατηγική και υπομονή. Οι πιο αποτελεσματικοί τρόποι περιλαμβάνουν:
1. Ψυχοθεραπεία
-
Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) σε βοηθά να αλλάξεις τον τρόπο που σκέφτεσαι και αντιδράς.
-
Η θεραπεία έκθεσης σου επιτρέπει να αντιμετωπίζεις σταδιακά τις φοβίες σου.
-
Η αναπνευστική εκπαίδευση και η ενσυνειδητότητα (mindfulness) μειώνουν τα συμπτώματα άμεσα.
2. Φαρμακευτική αγωγή
Ο ψυχίατρος μπορεί να προτείνει:
-
Αντικαταθλιπτικά (SSRI ή SNRI) για μακροχρόνια ισορροπία
-
Αγχολυτικά για άμεση ανακούφιση (με προσοχή στη χρήση)
3. Αλλαγές στον τρόπο ζωής
-
Κάνε τακτική άσκηση
-
Βελτίωσε τη διατροφή σου
-
Μείωσε την κατανάλωση καφεΐνης
-
Κράτα σταθερό ύπνο
-
Στήριξε την ψυχική σου υγεία με σχέσεις εμπιστοσύνης
Τι να κάνεις όταν νιώσεις ότι ξεκινάει κρίση;
-
Πάρε βαθιές αναπνοές: Εισπνοή από τη μύτη – εκπνοή αργά από το στόμα.
-
Επανάλαβε θετικές φράσεις: “Αυτό είναι παροδικό”, “Είμαι ασφαλής”, “Θα περάσει”.
-
Μετάφερε την προσοχή σου σε κάτι εξωτερικό, όπως τα χρώματα γύρω σου ή ο ήχος ενός ρολογιού.
-
Μην πολεμάς τα συμπτώματα – δώσε χρόνο και αποδοχή.
Πότε χρειάζεσαι βοήθεια;
Αν οι κρίσεις:
-
Επαναλαμβάνονται
-
Σε περιορίζουν στην εργασία, στην κοινωνική ζωή ή στο σπίτι
-
Συνοδεύονται από κατάθλιψη ή σκέψεις αυτοκτονίας
τότε πρέπει να απευθυνθείς άμεσα σε ψυχολόγο ή ψυχίατρο.
Συμπεράσματα
Οι κρίσεις πανικού μπορούν να σε τρομάξουν, αλλά δεν σε ορίζουν. Με την κατάλληλη υποστήριξη, μπορείς να τις κατανοήσεις, να τις διαχειριστείς και τελικά να τις ξεπεράσεις. Η ενημέρωση και η φροντίδα του εαυτού σου είναι το πρώτο και πιο ουσιαστικό βήμα.